Kopalnia „Surmin-Kaolin” w Nowogrodźcu (6.06.2020)

Nieco ponad 60 km od Bogatyni znajdują się Kopalnie Surowców Mineralnych „Surmin-Kaolin” S.A. w Nowogrodźcu, a w nich hałda białego piasku rozciągająca się na obszarze kilku kilometrów kwadratowych, przypominająca plażę lub pustynię. Dodatkową atrakcją jest turkusowe, płytkie jeziorko powstałe wskutek wypompowywania wody ze skał. Żeby obejrzeć to cudo stworzone ręką człowieka wybrałem się do Nowogrodźca na rowerze, pokonując w obie strony 125 km.

W drodze do Nowogrodźca...

Oczywiście atrakcja jest nieautoryzowana i teoretycznie nie ma do niej wstępu. Podobno wokół hałdy wiszą stare tabliczki z zakazem wstępu, żadnej jednak nie zauważyłem. Inna sprawa, że się specjalnie nie przyglądałem. Aby dotrzeć do celu należy z drogi łączącej Nowogrodziec z Zebrzydową skręcić w lewo (około 2,5 km od Nowogrodźca) w niepozorną drogę gruntową, przy której stoi znak zakazu i ruchu wszelkich pojazdów J . Stąd do hałdy jest około 0,5 km, dalej można iść na piechotę lub podjechać autem. Samo miejsce jest mocno pofałdowane i przypomina w odbiorze spacer po wydmach. A jeśli wydmy to i plaża, dlatego widok pustych butelek i puszek walających się po piasku nie powinien nikogo zdziwić. W sobotę w „Surmin-Kaolin” byłem dość wcześnie, bo o 8.30, a i tak byli tu już pierwsi turyści. Z rowerem na plecach przespacerowałem po piaskach we wszystkie możliwe strony. Ale to nie koniec, dla odważnych jest druga część hałdy, po której nieustannie spływa woda wlewając się do turkusowego jeziora u podnóża kopalni. Żeby wędrować po podmokłych terenach należy pozbyć się obuwia lub przyjechać w klapkach, pamiętając przy tym, że kaolin to substancja tłusta i grząska. Ja ograniczyłem peregrynacje do zakotwiczenia się na granicy obu stref i zrobienia z tego miejsca serii zdjęć. 

Sama nazwa kaolin wywodzi się z języka chińskiego (mi kojarzy się z nazwą Klasztoru Szaolin) i oznacza „Wysoką Górę”. Wydobywany w Nowogrodźcu metodą strzałową i urabiania zluzowanych skał minerał jest następnie przerabiany i rozdrabniany na różne frakcje, które stanowią podstawę do produkcji ceramiki, papieru, a nawet lekarstw. Wydobycie kaolinu w obecnym złożu rozpoczęto w 1973 roku. Ze względu na to, że złoże ma bardzo dobre parametry, do których należy przede wszystkim jego białość i stabilna reologia (czyli właściwość ciał stałych upodabniająca je do lepkiej cieczy, takiej jak np. miód) kruszce i piaski wyprodukowane w Nowogrodźcu znajdują wielu nabywców, także za granicą, głównie u naszego sąsiada z zachodu, który jest jednocześnie najważniejszym akcjonariuszem kopalni.

W drodze do domu...

Mapa: