Prędocice (24.04.2021)

Mimo, że do położonych nad Nysą Łużycką Prędocic nie prowadzi żadna asfaltowa droga warto odwiedzić tę dawną serbołużycką osadę znaną jeszcze z XIII wieku, głównie ze względu na jej historyczne znaczenie. Do zagubionej w Borach Dolnośląskich nieistniejącej już miejscowości najlepiej dojechać od strony Bielawy Dolnej lub Ruszowa lub Jagodzina, skąd prowadzą gruntowe, leśne drogi.

Prędocice (Toporów) zasłynęły w przeszłości przede wszystkim jako miejsca walk. W XIX wieku stoczono tu bitwę pomiędzy wojskami francuskimi a odziałem kozackim, z kolei u kresu II wojny światowej miejsce było epicentrum walk w czasie forsowania Nysy Łużyckiej. Jeszcze w czasie niemieckiej dominacji, w 1941 roku, naziści otworzyli w istniejącym w Prędocicach zakładzie opiekuńczym obóz dla Żydów śląskich. Z ponad pół tysiąca trzymanych w obozie jeńców wiele ofiar zostało zamordowanych w getcie, część wywieziono do innych obozów zagłady. 

Po II wojnie światowej znajdowała się tutaj strażnica pograniczników, ostatecznie zlikwidowana w 1949 roku. Dzisiaj jest tu jedynie pomnik poległych żołnierzy Drugiej Armii Wojska Polskiego, zaś sama miejscowość od wojny jest niezamieszkana. Wśród mocno zarośniętych terenów można odnaleźć ślady dawnych zabudowań, cmentarza, przeszłego życia. Nad brzegiem Nysy Łużyckiej natrafimy na tablicę informacyjną „Przygody z Nysą”, jest tu też miejsce do odpoczynku. Warto poszukać budynku dawnej strażnicy wojskowej. 

Do Prędocic najlepiej dotrzeć rowerem lub autem terenowym. Ja jechałem na szosówce drogą od strony Bielawy Dolnej i parku rozrywki Zakątek Turiusa. To ponad pięć kilometrów gruntowej drogi miejscami tak zapiaszczonej, że rower trzeba było prowadzić. Mapy wskazują też inne podejście, drogę od strony Ruszowa, niestety również leśnymi duktami. Mimo słabego dojazdu i nieprzyjaznego terenu pamięć o bohaterach wciąż jest żywa, co widać po świeżych kwiatach złożonych pod pomnikiem…

 

Zgorzelec i Nysa Łużycka

Katedra Rzymskokatolicka Pw. św. Jakuba w Görlitz

Zakątek Turiusa w Bielawie Dolnej

Prędocice

Mapa: